W szkołach najwięcej czasu poświęca się mitom Greków i Rzymian, wielka szkoda, bo mitologia słowiańska ma wiele ciekawych legend, z których pełnymi garściami korzystał nie tylko Andrzej Sapkowski, a później CD Projekt RED w grze komputerowej "Wiedźmin".Zapomniane słowiańskie stwory z baśni zostały ożywione na kartach książek i w grze o łowcy potworów.
Słowiańskie potwory w Wiedźminie
Poniżej znajdziecie kilka przykładów słowiańskich stworów, które pojawiły się w grze i książkach w nieco zmienionej postaci lub pod zmienioną nazwą. Sprawdźcie, czym się różniły.
- Leszy
Chyba najsłynniejszym stworzeniem, które kojarzy się wiedźminem, jest leszy. W mitologii słowiańskiej leszy zwany również borowym, laskowcem lub leśnym duchem. Istota ta mieszkała w starych lasach i była opiekunem lasów i żyjących tam zwierząt. Według wierzeń Słowian nie był on istotą podobną do tej, którą kojarzymy z gry. Ukazywał się on bowiem pod postacią mężczyzny o nienaturalnie białej twarzy i „złym spojrzeniu”. Wzrost leszego zmieniał się w zależności od wysokości drzew, które chronił. Mógł on także przyjmować postacie zwierzęce takie jak wilk, niedźwiedź czy puchacz. Potrafił naśladować głosy zwierząt i dźwięki przypominające wycie wiatru. Leszy atakował tych, którzy stanowili zagrożenie dla drzew i zwierząt dlatego drwale i myśliwi składali mu często ofiary, by zyskać jego przychylność. W mitologii nie jest to istota zła, duch lasu czasami pomagał zagubionym odnaleźć wyjście z lasu lub przyprowadzał zagubione w lesie zwierzęta gospodarskie.
- Bożątko
Ze słowiańskich mitów pochodzi również bożątko, to istota, która według podań mieszkała w konkretnym miejscu - w domach za piecem. Był to opiekuńczy duch, dla którego zostawiano resztki jedzenia, by w zamian za to opiekował się domem.
- Poroniec
Upiorny poroniec to demon, który powstawał w wyniku poronienia ciąży. Dusza takiego płodu stawała się demonem, który nękał mieszkańców, zwłaszcza kobiety ciężarne. By zapobiec pojawieniu się porońca, odprawiano specjalny rytuał. Przedwcześnie narodzone dziecko należało pochować pod progiem domostwa. Wierzono, że dzięki temu demon zmieni się w kłobuka, istotę podobną do czarnego koguta. Był to psotny duch, który jak był dobrze karmiony, stawał się duchem opiekuńczym domostwa.
- Południca
Południca to upiór, który polował na swoje ofiary w samo południe. By jej uniknąć, chłopi schodzili w południe z pola. Południcą stawała się młoda kobieta, która zmarła w czasie ślubu albo wesela. Ukazywała się w południe jako wysuszony trup w zniszczonej sukni ślubnej . Upiór zadawał swoim ofiarom jedno pytanie i w zależności od odpowiedzi zabijał lub okaleczał sierpem swoje ofiary. Południcy przypisywało się również duszenie śpiących na polu żniwiarzy i porywanie dzieci bawiące się na skraju pola.
- Utopce
W wodach uważać trzeba było na utopce lub topielce, które wciągały pod wodę. Topielce według mitów nie były wodnymi stworzeniami, lecz powstawały z ludzi. Jeśli dusza człowieka, który utonął, nie opuszczała ciała po śmierci, lecz pozostawała z nim związana, to stawał się on topielcem. Topielcami zostawali najczęściej samobójcy i niechciane utopione dzieci. Zadaniem tych istot było topienie ludzi i zwierząt oraz wywoływanie powodzi.
- Bies
Jeśli wasza babcia mówiła, że się „zbiesiliście” to oznacza, że za wasze zapewne niegrzeczne zachowanie odpowiedzialny był bies. Ten potężny demon mógł wpływać na ludzi, kontrolując ich zachowanie i skłaniając do złych uczynków. Opisywany był jako potężna kudłata bestia z rogami, kopytami i ogonem, która zabijała każdego, kto stanął na jej drodze.
Jest to kilka przykładów, bo wiele słowiańskich stworów pojawiło się w grze i książkach w nieco zmienionej postaci lub pod zmienioną nazwą. Bazyliszek w grach był olbrzymim stworem, a nie jak podają legendy niewielkim stworzeniem o ciele koguta, ogonie węża i oczach żaby. Wampiry opisane w grze nawiązują do mitów o nocnicach i zmorach. Słowiański bestiariusz, na którym stworzono przeciwników dla wiedźmina, jest niezwykle ciekawy i bogaty. Warto zagłębić się w mityczny świat słowiańskich stworów, w które wierzyli nasi przodkowie i odkryć ciekawe nawiązania odwołania do stworzeń, o których przeczytać możemy także w innych książkach.
Polecany artykuł:
